دکتر امیررضا برومند

دیابت

عوارض بیماری دیابت

بیماری دیابت برای مبتلایان همراه با عوارضی است که برخی از آن ها جبران پذیر و برخی جبران نا پذیر هستند، رعایت رژیم غذایی و ورزش مرتب می تواند تاثیر به سزایی در کنترل دیابت داشته باشد از این رو نیاز است تا شما علاوه بر مصرف داروهای مورد نیاز شیوه های کنترل و درمان دیابت را نیز انجام بدهید .
به طور کلی عوارض بیماری دیابت دو دسته خواهد بود :

  • عوارض بلند مدت
  • عوارض کوتاه مدت

معمولا عدم کنترل دیابت (قند خون بالا و یا پایین ) در طولانی مدت، باعث آسیب رسیدن به اعضای مختلف بدن می شود ، این عوارض به دو دسته بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم می شود که شرح هر کدام به قرار زیر است:

عوارض بلند مدتComplications

نابینایی: تحت کنترل نبودن قند خون، اثر تخریب کننده ای روی عروق شبکیه چشم داشته و می تواند موجب بروز تاری دید و نابینایی شود.

آسیب کلیوی: کلیه ها نیز در صورت بالا بودن قند خون، آسیب دیده و دیالیز را به دنبال خواهد داشت.

پای دیابتی: عدم کنترل قند خون و عدم مراقبت صحیح از پاها، موجب ایجاد زخم هایی در پا می شود. این زخم ها می تواند به از کار افتادگی و قطع پاها منجر شود. علاوه بر کنترل قند، هر روز پاهای خود را معاینه نمایید و کفش مناسب بپوشید.

بیماری های قلبی و عروقی: دیابت کنترل نشده، احتمال حمله قلبی، سکته مغزی و فشار خون را افزیش می دهد.

عوارض عصبی: اعصاب حسی و حرکتی اندام ها مخصوصاً پاها در اثر قند خون بالا دچار آسیب می شوند که معمولاً به صورت بی حسی و گز گز کف پا خود را نشان می دهد. از دیگر عوارض عصبی، می توان به ناتوانی جنسی در آقایان اشاره کرد.

عفونت لثه و دندان: افراد دیابتی بیشتر در معرض خطر عفونت لثه ها و پوسیدگی و لق شدن دندان ها هستند. لذا توصیه می شود بهداشت دهان و دندان را دقیقاً رعایت کنید.

عوارض کوتاه مدت

کُمای دیابتی: اگر قند خون بیش از حد بالا باشد، فرد در معرض خطر اسیدی شدن خون (کتو اسیدوز دیابتی) و حتی رفتن به کُمای دیابتی خواهد بود.

چرا برخی اوقات قند خون بیش از اندازه بالا می رود؟ مصرف نکردن انسولین یا قرص، پرخوری، کاهش فعالیت فیزیکی، استرس و فشارهای عصبی، عفونت، جراحت یا بیماری های دیگر از عوامل بالا رفتن قند خون هستند.

توجه: در بسیاری از موارد، قند خون بالا هیچ کدام از علائم فوق را ندارد و شما فقط با اندازه گیری قند خون در آزمیشگاه و یا با دستگاه متوجه آن می شوید. اگر قند خونتان بیش از حد بالا رفت، با فواصل زمانی کمتری قندتان را اندازه گیری کنید. در صورت وجود کتون در ادرار با پزشک معالجه تان تماس بگیرید. مصرف دارو و انسولین را طبق برنامه ادامه دهید و مایعات بدون قند بیشتری بنوشید. در صورت عدم وجود کتون در ادرار، به فعالیت بدنی بپردازید.

هیپوگلیسمی (قند خون پایین): اگر همواره از مقدار قند خونتان آگاه نباشید و قندتان بیش از حد پایین آید، ممکن است منجر به ضعف یا بیهوشی شود.

دلایل هیپوگلیسمی: مصرف انسولین یا دارو بیش از حد عادی، فعالیت فیزیکی بیش از حد عادی، حذف یک وعده یا میان وعده غذایی.

2- علائم هیپوگلیسمی: تپش قلب، گرسنگی شدید، لرزش بدن، عرق سرد، درد شکم و تهوع، پوست سرد و رنگ پریده، اختلال دید، سردرد، خستگی و بی حالی، خواب آلودگی، از دست دادن تمرکز، اختلال در صحبت کردن.

توجه: برای اطمینان از هیپوگلیسمی حتماً قند خونتان را اندازه گیری کنید. اگر از وقوع هیپوگلیسمی مطمئن شدید، مقداری مواد قندی یا مایعات شیرین میل نمایید. مثلاً چند حبه قند یا مقداری آب میوه مناسب می باشد.

کنترل دیابت با تغییر در سبک زندگی

برای کنترل دیابت سالم غذا بخورید. اگر به دیابت مبتلا هستید، این مساله بسیار مهم است. زیرا آنچه می خورید بر قند خون شما تأثیر می گذارد. شما محدود نیستید هیچ غذایی نخورید، بلکه فقط به اندازه نیاز بدن خود غذا مصرف کنید. مقدار زیادی سبزیجات، میوه و غلات کامل بخورید.

گوشت مرغ، ماهی و لبنیات کم چرب استفاده کنید. غذاهایی که سرشار از قند و چربی هستند را محدود کنید. فراموش نکنید که کربوهیدرات ها به قند تبدیل می شوند، بنابراین میزان مصرف کربوهیدرات را کنترل کنید. سعی کنید این روند را بین وعده های غذایی حفظ کنید. اگر از انسولین یا داروهای کنترل قند خون استفاده می کنیدف توجه به مصرف غذای سالم از اهمیت بالاتری برخوردار است.

آب کافی بنوشید.

آب را به عنوان نوشیدنی اصلی خود انتخاب کنید. نوشیدن آب باعث می شود تا از نوشیدنی هایی که دارای قند، مواد نگهدارنده و سایر مواد مغذی هستند، پیشگیری کنید. مصرف زیاد آب منجر به کاهش بهتر قند خون و واکنش انسولین می شود.

استرس خود را مدیریت کنید.

زمانی که استرس دارید، میزان قند خون شما بالا می رود. وقتی استرس دارید ممکن است نتوانید دیابت خود را به خوبی کنترل کنید. شاید پیش آمده باشد که در هنگام استرس، ورزش، درست غذا خوردن یا داروهای خود را فراموش کنید.

سعی کنید استرس خود را مدیریت کرده و راه هایی برای کاهش استرس پیدا کنید. نفس عمیق بکشید و از یوگا یا سرگرمی هایی که باعث آرامش شما می شوند کمک بگیرید.

سیگار را ترک کنید.

دیابت باعث می شود شما بیشتر در معرض بیماری های قلبی، بیماری های چشمی، سکته مغزی و بیماری های کلیوی، بیماری عروق خونی، آسیب عصبی و مشکلات پا قرار گیرید. اگر سیگار می کشید، احتمال بروز این بیماری بیشتر می شود. سیگار کشیدن باعث می شود نتوانید به راحتی فعالیت و ورزش کنید.

پس اگر دیابت دارید سعی کنید با پزشک خود مشورت کنید و راهی برای ترک سیگار انتخاب کنید.

چکاپ شوید .

حداقل دو بار در سال به پزشک مراجعه کنید. دیابت امکان ابتلا به بیماری قلبی را بالا می برد. بنابراین سعی کنید میزان کلسترول، فشار و قند خون را دائماً کنترل کنید.

هر سال یک بار برای تست چشم به دکتر مراجعه کنید. برای بررسی مشکلاتی مانند زخم پا و آسیب های نوروپاتی دیابتی حتما مراکز دیابت مراجعه کرده و تحت کنترل کامل باشید.

به بالا بروید