اوتیسم یا در خودماندگی یک بیماری پیچیده ی عصبی رفتاری است. این بیماری شامل اختلال در تعاملات رشد کلامی و مهارت ارتباطی است.
کودک مبتلا به اوتیسم رفتارهای سخت و تکرار شونده نشان می دهد. علائم این بیماری بسیار وسیع است. به همین دلیل آن را اختلال طیف اوتیسم می نامند. این اختلال علائم مختلفی دارد و مهارت های کودک را در سطوح مختلف درگیر می کند.
کودکان مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط مشکل دارند و قادر به فهم افکار و احساسات دیگران نیستند.
بنابراین در بیان احساسات خود از طریق کلمات، رفتارها، حالات صورت یا لمس کردن دچار مشکل هستند. کودکان اوتیسمی بسیار حساس اند مثلا ممکن است در مواجهه با صدا، لمس، بو یا دیدن مناظری که برای دیگران عادی است، دچار مشکلات جدی و یا دردناکی شوند.
همچنین این کودکان ممکن است حرکاتی تکرار شونده و تقلیدی مانند تاب خوردن، قدم زدن یا دست زدن را انجام دهند. واکنش های غیرعادی نسبت به مردم یا وابستگی شدیدی به اشیا دارند و در برابر تغییرات معمول زندگی مقاومت داشته یا با رفتارهای پرخاشگرانه به خود آسیب می رسانند.
برخلاف دیگر اختلالات شناختی که با تاخیر رشد در تمامی زمینه ها شناخته می شود، اوتیسمی ها مهارت های مختلفی دارند.
به طور مثال ممکن است کودکی در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارد، در زمینه های دیگر مانند طراحی، ساخت موسیقی، حل مسائل ریاضی، حفظ کردن مطالب مهارت بسیار بالایی داشته یا در تست های هوش غیرکلامی دارای هوش متوسط یا بالایی باشد.
علائم اوتیسم معمولا در سه سال اول زندگی ظاهر می شود و برخی کودکان این علائم را از بدو تولد نشان می دهند. با این حال بعضی ها در ابتدا نرمال به نظر می رسند، اما این علائم به طور ناگهانی از 18 تا 26 ماهگی ظاهر می شوند. در برخی افراد تا زمانی که در جامعه حضور نیابند، علائم اختلالات ارتباطی بروز نخواهد کرد.
متاسفانه درمان قطعی برای اوتیسم وجود ندارد. درمان اوتیسم در هر فرد با توجه به وجود علائم متفاوت است. درمان در واقع راه حل هایی جهت مدیریت مشکلات همراه با اوتیسم است. این مشکلات می تواند شامل صرع، افسردگی، اختلال وسواسی- اجباری و اختلالات خواب باشد. البته ممکن است این درمان ها برای همه ی افراد مبتلا به اوتیسم موثر واقع نشود.
آموزش پاسخ محور
هدف از این درمان تقویت انگیزه جهت یادگیری و برقراری ارتباط با کودکان اوتیسم است. این درمان بر پایه بازی است و به تقویت طبیعی تمرکز کمک می کند. به عنوان مثال، اگر کودک یک ماشین اسباب بازی بخواهد و خواسته ی خود را از راه مناسبی بیان کند، یک پاداش مانند آبنبات، ماشین اسباب بازی را دریافت می کند، که این اقدام باعث تشویق کودکان اوتیسم می شود و شروع به تعاملات اجتماعی موثر می کند.
کاردرمانی
به کودک مبتلا به اوتیسم کمک می کند تا مهارت های روزمره ی زندگی مانند پوشیدن لباس بدون کمک دیگران، رعایت نظافت و بهداشت و سایر مهارت های حرکتی را یاد بگیرد.
آموزش این مهارت ها به کسب استقلال او کمک می کند. افراد مبتلا به اوتیسم این حرکات را به مدت 30 تا 60 دقیقه خارج از جلسات درمانی تمرین می کنند.
تحقیقاتی که در سال های اخیر انجام شده است، نشان دهنده تاثیر درمان با سلول های بنیادی بر روی کودک مبتلا به اوتیسم است. این درمان نیز مانند سایر درمان ها به کنترل علائم بیمار کمک می کند. توجه داشته باشید این درمان برای همه بیمارانی که در طیف اختلال اوتیسم هستند، مناسب نیست. تشخیص به موقع و بررسی شرایط بیماری ضروری است.